Teller

maandag 8 december 2014

08122014

Goedemorgen.

12 opmerkingen:

  1. Ook een goedemorgen toegewenst. De werkzaamheden aan de kade van het Winschoterdiep gaan gestaag door, hopelijk hebben ze niet teveel hinder van het weer wat deze week word verwacht.
    Harma had het over windsnelheden van 80 tot 100 kilometer per uur. Er was eens een wijsgeer die sprak deze wijze woorden: maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want iedere dag heeft zijn eigen zorgen. Of deze wijsgeer ook een lintje heeft gekregen wordt in het verhaal niet vermeld.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Mogguh lui. De teksten worden hier net als de dag: Steeds korter. Dat kan nooit lang goed gaan...

    Maak er een pracht dag van!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Tijdsdvragen in/door donkere dagen:

    Wanneer valt de Kerst(avond)...
    en waarom valt Kerst niet (meer) gewoon op de kortste dag (±22 december)...
    en waarom viert men in verschillende landen Kerst op verschillende dagen...,
    waarom wordt Sinterklaas niet overal op dezelfde dag gevierd....
    en waarom vieren de Amerikanen Sinterklaas en Kerst tezamen?

    Schrikkel-dagen, -maanden, -jaren, vliegen als een schaduw...
    De antwoorden op al die vragen liggen voornamelijk besloten in de geheimen van 'onze' kalender en haar omgang met schrikkeljaren.
    Als onze huidige kalender (de Gregoriaanse) gewoon zo zijn begonnen waar je zou verwachten dat hij zou zijn begonnen dan zou hij zijn begonnen bij Nul.
    (dus niet 't jaar Nul want dat kan niet bestaan, al was het maar omdat je dan zowel een jaar Nul-plus als een jaar Nul-minus zou moeten hebben, dus dus het jaar voor 't jaar '1' is het jaar '-1' met het jaarpunt-Nul als scheiding.)

    de Gregoriaanse Kalender
    Onze huidige (Gregoriaanse) kalender is pas in 1582 voor 't eerst 'officieel' ingevoerd.
    Maar de echte invoeringsdatum verschilt van land tot land en soms zelfs van plaats tot plaats of van kerk tot kerk.
    Zo werd in Holland de kalenderhervorming grofweg een eeuw eerder doorgevoerd dan in bijvoorbeeld 't Gewest Stadt en Lande (groningen),
    en in Rusland pas na de oktoberrevolutie van 1918.

    Dat heeft zelfs hier vreemde gevolgen gehad.Bommen-Berend/'t Gronings-ontzet markeerde hier de 28ste augustus maar in Hollands zal men waarschijnlijk pas op 8 september hebben vernomen dat de dag ervoor Groningen was ontzet.
    Twee jaar later kon 't gebeuren dat nadat een orkaan het middenschip van de Utrechtse Dom daardoor in Utrecht al in op 22 juli 1672 deed instorten dat nieuws 'pas' op 2 augustus 1672 in Amsterdam bekend werd (dat was dus eigenlijk gewoon gelijk al de volgende dag).
    En de Oktoberrevolutie Rusland wordt niet gevierd op 25 oktober maar 'pas' op 7 November.


    De Gregoriaanse kalender is feitelijk niet veel meer dan een opgeschoonde en gecorrigeerde versie van de Juliaanse Kalender. 't Voornaamste verschil is dat de eeuw-jaren geen schrikkeljaar zijn tenzij ze gedeeld kunnen worden door 400 (met als uitkomst een geheel getal).
    Dat zou betekenen dan bij invoering in 1582 de kalender 12 dagen (na voren) zou moeten zijn opgeschoven...,
    maar het werden er uiteindelijk maar 10..., en dat is vreemd.

    Kerst en onze kalender
    Maar zo vreemd is het nu ook weer niet. Dant door de kalender in 1582 'slechts' 10 i.p.v. 12 dagen op te schuiven kon de Kerst gemakkelijker als een echt Christelijk feest worden gevierd en niet zozeer als de voortzetting van de Heidense midwinterfeesten die het eigenlijk was.
    Was de kalenderhervorming 'astronomisch-juist' doorgevoerd (zoals aanvankelijk wel de bedoeling was) dan was 24 december gewoon de kortste dag geweest net als in het jaar '1' en had kerstavond gewoon gevallen op de kortste dag.
    Maar 't grappige is nu dat als je via de Juliaanse kalender bepaald op welke dag Kerst(avond) zou zijn gevallen in het jaar '1' van de Gregoriaanse kalender dan had Kerst gevallen op 22 december (en dat is volgens de huidige kalender inderdaad de kortste dag).

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. SantaKlaas en de kalender
      Het zal vrijwel niemand echt verbazen dat de Amerikaanse SantaClaus niemand minder is dan onze SinterKlaas. Maar waarom vieren die Amerikanen dat dan niet gewoon op 6 December (en dus 5) zoals het hoort?
      Ook hierin ligt de oorzaak voor een groot deel in de kalenderverwarring. Met name Nederlandse en Franse (maar ook Duitse) immigranten hebben al vanaf de 17de eeuw 'onze' Sinterklaastraditie meegenomen naar steden als Nieuw-Amsterdam (New York) en vervolgens in ere gehouden en met de tijd mee laten gaan. Maar vanaf de tweede helft van de 19de eeuw was er in toenemende mate ook sprake van m.n. Russische immigranten en ook voor hen was 't St-Nicolaas feest zeer belangrijk maar hun kalender liep inmiddels 13 dagen achter bij de 'onze', hun 6 december viel dus op 'ons' 18 december.
      Dat zorgde voor een hoop (over)last in de straten, al was het maar omdat het Sinterklaasfeest helemaal niet altijd zo onschuldig was als het nu lijkt; Zo is het feest overal niet alleen een onschuldig kinderfeest maar vooral,ook een feest waarbij vrijgezellen op zoek konden gaan naar huwbare meisjes...;
      een ook in Nederland niet geheel onbekend gebruik...,
      denk maar eens aan de oorsprong van het gebruik van jongelingen om elkaar een vrijer of vrijster van taai/speculaas te geven om zo duidelijk te maken dat je hem/haar hebt uitverkoren)


      Net als in Nederland (Schenkman e.a.) is er in de 19de eeuw in m.n. immigrantensteden als Boston en New York getracht het volk te verheven en al de (heidense) volksfeesten in goede (burgerlijke) banen te leiden door ze een meer geciviliseerd karater te geven. Maar met name in die steden leidde dat ook tot extra problemen, grote Sinterklaas-vieringen en optochten op straat rond 5-6 December en afhankelijk van uit welk Oost-Europeesch land de immigranten kwamen alle de daaropvolgende dagen tot zeker 18 december...; Dat getuigde niet van echte zedelijkheid.

      Ook naderde Sinterklaas op die wijze wel heel dicht een ander heidens/mythische figuur uit Noordelijke/Scandinavische landen (en alle Britse eilanden), namelijk Vadertje Vorst (die ook voor Russen niet onbekend was). Vadertje Vorst/Winter speelde uiteraard een belangrijke rol in de traditionele midwinterfeesten en wedijverde dan ook als goede gever met het kerstkind en als boeman met (het gevolg van) de heilige Nicolaas. Overgoten met een meer 'christelijk sausje' kon hij met name in Angel-Sakische cultuur ook als Vadertje Kerst (Father Christmas) z'n meer heidense oorsprong verloochenen en zowel het kerstkind als St-Nicolaas als gever van gulle gaven meer en meer verdringen.

      Verwijderen
    2. Door de verschillende kalenders al deze figuren precies rond het 'officiële' kerstfeest (en niet te vergeten de gehele adventperiode) met elkaar moesten wedijveren om de gunst van de gelovigen, winkeliers en kooplustigen. Er moest wat gedaan worden aan al dat zedeloos gedoe op straat e ten gunste van de christelijke moraal, zedige burgers en kooplustigen; Iedereen moest 'weer' veilig over straat kunnen gaan.
      En welk volk was/is er nu pragmatische dan de New-Yorker, dus die oplossing kwam er, deels van hogerhand (kerk en burgemeester). Sinterklaas kon prima pas zijn gulste gaven geven rond de kerst en zo de Vadertje Vorst/Winter terugsturen naar zijn wereld van ijs en sneeuw ( Noordpool) immers voor iedereen was de Sint/Santa al een aanvaard begrip en dat hij de hele Advent aanwezig was en bleef was ook geen probleem..., zolang er maar geen wilde heidense boemannen meer in Sints gevolg de straten onveilig zouden maken in die drie/vier weken voor Kerst.
      't Werd een succes, maar tegelijkertijd veranderde het uiterlijk van Sinterklaas steeds meer in een megelmoes van een Vadertje Vorst en een reuze-kabouter gekleed in een rode bontmantel gemaakt met restjes van de rode tabberd van de Goede Bisschop. Uiteindelijk zorgde Coca-Cola ervoor dat Sinterklaas veranderde in wat wij alleen in Nederland en België de Kerstman noemen, maar vrijwel overal heet hij gewoon nog SantaClaus/Santa/Niklaus/San-Nicolas/St-Niclas, tegelijkertijd en met name in lijn met de engelse traditie wordt hij ook wel maar abusievelijk Father Christmas genoemd.
      En hoe verwarrend het allemaal is blijkt eens te meer als je ziet dat in flink wat kerstfilms hij zowel als Santa/SantaCaluas/St.Nic(o)las wordt genoemd als Nick-Frost, Father-Christmas en andere zaken die verwijzen naar Koning Winter.

      Maar in Films kan alles...
      en in combinatie met Santa (die nog meer kan)...
      is echt alles mogelijk.

      Verwijderen
    3. Conclusie:

      Sinterklaas is overal...
      en de Kerstman is nergens...
      hij bestaat niet eens...

      behalve dan misschien in Nederland en België omdat we niet meer in staat zijn de echte Sint in Santa te herkennen.

      Ik wens iedereen ook na het afgelopen Sinterklaas-weekeinde een prettige voortzetting van het feest...
      dat het...,
      met of zonder extra geschenken en gedichten onder bomen danwel in sokken, schoenen bij de schoorsteen...,
      tot en met Oud en Nieuw moge duren.

      Verwijderen
  4. Soms moet je nog net iets beter zoeken,
    Gronings ontzet vond plaats op 17 augustus 1672...,
    maar in Holland was het op die dag de 28ste augustus.

    Als deel van de Spaanse Nederlanden voerde Groningen (Stad) al vrijwel gelijk in (± een maand na Holland) op 10 februari 1583 (de volgende dag was het dus 21 februari) de in alle Spaanse landen geldende nieuwe Gregoriaanse kalander in...;
    Om in na de reductie (inname door Maurits op 22 juli 1994 Juliaans => in Groningen 1 augustus)...;
    Op 1 augustus 1594 in volgde Stad dus weer de tweede 23ste juli van datzelfde jaar.

    Per 31 december 1700 voerde het gewest Stad en lande (en Stad dus ten tweede male) de volgende dag was het derhalve 12 januari 1701.
    Daarmee zijn alle data van gebeurtenissen in Stad tussen 1583 en 1700 altijd reden tot twijfel tenzij duidelijk is welke kalander de de schrijver hanteerde.
    Volgens het calendarium van Stad en Lande vond het Gronings ontzet derhalve plaats op 17 augustus en werd dat us waarschijnlijk niet eerder dan 28 augustus (devolgende dag) in Amsterdam bekend.
    Uit historisch perspectief zouden Stad en stadjers wellicht dus eigenlijk hun Bommen-Berend niet op de 28ste maar op de 17de Augustus moeten vieren..

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Prachtig woord. Ik moet vaak aan mijn opa denken die opgroeide in de socialistische beweging van begin vorige eeuw. De ongelijkheid was groot. Hij kon er gedreven over vertellen. In diezelfde vorige eeuw is er veel veranderd. Verbeterd waarschijnlijk. Iedereen heeft tegenwoordig een auto.

    Deze en volgende week voeren we in Groningen actie voor de voedselbanken. We dat zijn u en wij, van RTV Noord. Of eigenlijk u. Wij faciliteren. En u dat zijn alle Nederlanders. Want na het succes van vorig jaar zijn alle regionale omroepen aangehaakt.

    Wat een succes, zou je zeggen. Alleen is dat het verkeerde woord. Succes impliceert iets “moois”. En het verhaal van de voedselbanken is beslist niet mooi.

    Want in de laatste decennia van de vorige eeuw vonden we dat we doorsloegen met onze sociale zekerheid. Het had allerlei vervelende bijeffecten. Bijvoorbeeld de kosten. En ambitie werd te weinig beloond.

    Dat is inmiddels rechtgezet. De individualisering is terug te vinden in het beleid. Een vangnet is er nog steeds maar als je niet zicht hebt op een gouden handdruk, en wie heeft dat nog, dan ben je beslist niet goed af bij verlies van een baan of na een vervelende scheiding.

    De stap van welvaart naar armoede is veel kleiner dan menigeen denkt. En ook dichter bij. De digitalisering en de robotisering rukken op. Machines nemen het op grote schaal van mensen over. Volgens deskundigen daalt het aantal banen in de nabije toekomst razendsnel.

    Mensen die echt doordenken pleiten voor herverdeling van inkomen. Omdat er anders veel te veel mensen buiten de boot gaan vallen, wat leidt tot grote maatschappelijke ontwrichting.

    Luister naar de vele verhalen rond de voedselbanken die deze weken weer los komen. Solidariteit is nog steeds een van de pijlers van onze samenleving. Help mee met de actie. Het gaat immers ook over U.

    Mischa van den Berg,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Voor 't goede begrip:
      Mischa van den Berg heeft het hier over het woord 'Solidariteit'
      Ik heb het even gegoocheld om er achter te komen, staat op de site van RTV-noord

      Verwijderen